Krachten bundelen voor gezondheid: Wijkgerichte samenwerking in Schilderswijk en Transvaal.

“In de Schilderswijk en Transvaal zijn we begonnen met het opzetten van een netwerk gericht op de kwetsbare oudere bewoners. In deze wijken zien we dat bewoners sneller te maken hebben met complexe problematieken. Er was een duidelijke behoefte om op dit gebied samen te werken. Ik kreeg de opdracht van de huisartsen en ben daarom eerst met hen in gesprek gegaan. Wat willen jullie? Waar hebben jullie behoefte aan? En met welke organisaties willen jullie samenwerken? Waar liggen de knelpunten?”

Multiculturele populatie en diverse problematiek

“De uitdagingen in de Schilderswijk en Transvaal zijn talrijk. In deze wijken wonen mensen met een lage sociaaleconomische status en afkomstig uit verschillende culturen en religies. Dit zorgt voor uiteenlopende verwachtingen van de zorg. Mensen zijn vaak niet gewend aan de manier waarop zorg in Nederland is georganiseerd. Als ze niet direct door de huisarts worden doorverwezen naar een specialist, kunnen ze teleurgesteld raken. Vaak komen patiënten met een medische vraag die geen medische oplossing nodig heeft, zoals hoofdpijnklachten door stress. Bij dit soort vragen speelt welzijn een belangrijke rol.”

“Geldzorgen en jeugdproblematiek zijn ook veelvoorkomende issues in deze wijken. De verbinding met het sociale domein is dan cruciaal. Het is belangrijk dat we elkaar kennen, weten wat iedereen doet, en begrijpen wat we voor elkaar kunnen betekenen. Ook moeten we mensen helpen inzien dat een medische oplossing niet altijd nodig is. Ons uiteindelijke doel is gezonde, prettig levende bewoners. Door samen te werken, kun je veel meer bereiken. De volgende vraag is dan: Hoe zorg je ervoor dat die samenwerking goed wordt vormgegeven, afgestemd op de behoeften van zowel bewoners als hulp- en zorgverleners?”

Digitale communicatie

“Een van de punten die naar voren kwam, was de behoefte aan digitale communicatie onderling. Daarom hebben we, net als in Loosduinen, een netwerkomgeving voor Schilderswijk-Transvaal opgezet in de digitale applicatie Doctolib Siilo.”

“We zijn daarnaast in gesprek gegaan met de inwoners en hebben hen gevraagd: wat betekent gezondheid voor jou, wat vind je belangrijk, wat kun je zelf doen en waarbij heb je ondersteuning nodig? We zijn ook een project gestart waarin we vanuit gebedshuizen in gesprek gaan met bewoners over een gezonde leefstijl. Dit is een heel leuk traject. Het zijn bestaande groepen die zich vertrouwd voelen met elkaar. Het is mooi om te zien dat mensen daar samen in beweging komen en er actief met kleine veranderingen in hun leefstijl aan de slag gaan.”

“In de Doctolib Siilo-app hebben we nu zo’n 136 leden in het netwerk, variërend onder andere van huisartsen, thuiszorgmedewerkers, welzijnswerkers, jeugdhulpverleners, casemanagers dementie, apothekers, diabetesverpleegkundigen, diëtisten, sociaal werkers en fysiotherapeuten. Er zijn 62 actieve groepen in Siilo. We zijn hierdoor in staat om snel en efficiënt informatie te kunnen uitwisselen, wat de zorg voor de bewoners aanzienlijk verbetert.”

“Een goed voorbeeld van hoe Siilo heeft bijgedragen aan snellere en effectievere zorg, is de ​‘thuiszorg aanmeld-app’. Als er thuiszorg nodig is, zet de huisarts de vraag uit in de betreffende groep in Siilo, waarna de thuiszorgorganisatie dit direct oppakt. Hiervoor zijn afspraken gemaakt met vier thuiszorgorganisaties. Voor de huisarts is dit heel prettig, want die hoeft niet meer met de patiënt te ​‘leuren’. Voor de patiënt is het ook fijn, want vaak staat er de volgende dag een thuiszorgmedewerker op de stoep.”

Casuïstiek

“In de Siilo app hebben we tevens de button ​‘casuïstiek’, waarmee leden van het netwerk een casus kunnen voorleggen. Andere leden kunnen hierop reageren, waardoor je snel een antwoord krijgt. Een mooi voorbeeld hiervan was de vraag van een wijkverpleegkundige die op zoek was naar een overgangsconsulente met een specifieke culturele achtergrond. De vraag was welke organisatie deze begeleiding kon bieden. Binnen korte tijd kwam er een reactie met de juiste informatie en de contactgegevens van die betreffende organisatie. Op deze manier wordt veel sneller de juiste zorg op de juiste plek geleverd.”

“Om effectief samen te werken, is het belangrijk dat we in gesprek gaan en bespreken waar iedereen tegenaan loopt en waar we elkaar nodig hebben. Dit gebeurt vooral binnen kleinere sub- of netwerkgroepen, waar we gezamenlijk aan oplossingen werken. Omdat iedereen actief bijdraagt aan het bedenken van deze oplossingen, ontstaat er niet alleen draagvlak, maar wordt er ook daadwerkelijk actie ondernomen. Een goed voorbeeld hiervan is het aanmeldproces via Siilo voor de thuiszorg. Dit is tot stand gekomen dankzij de samenwerking tussen thuiszorgorganisaties en de huisartspraktijken in de wijk. Daarnaast organiseren we drie tot vier keer per jaar een gezamenlijke bijeenkomst waarin we, vanuit een breder thema, met elkaar in gesprek gaan. Dit biedt de mogelijkheid om onze focus te verbreden en nieuwe inzichten te delen.”

Voorwaarden voor succesvolle netwerkzorg in de wijk

“Elkaar kennen is essentieel voor een succesvolle samenwerking in de wijk. De zorg is te versnipperd; er wordt zoveel aangeboden en vaak weten we niet wat er allemaal beschikbaar is. Wanneer je iemand persoonlijk hebt ontmoet en gesproken, weet je exact wat diegene doet en wordt het veel makkelijker om contact te leggen en samen te werken. Dit ​‘elkaar kennen’ is een doorlopend proces, omdat er vaak sprake is van wisseling van medewerkers. Het is belangrijk dat nieuwe teamleden continu worden betrokken in de samenwerking en in het doorvoeren van verbeteringen.”

“Daarnaast is het van belang om in gesprek te blijven met bewoners en goed naar hen te luisteren. Hoewel je als professional vaak weet wat een goede oplossing is, kunnen bewoners andere behoeften en prioriteiten hebben. Dit vraagt om een voortdurende dialoog.”

“Wat betreft het werken met Doctolib Siilo is de belangrijkste indicator voor succes dat de leden het gevoel hebben dat het hen iets oplevert, dat het hun werk vergemakkelijkt. Voor mij is het duidelijk: Doctolib Siilo scoort in gebruik een dikke 9. Met name maken de huisartsen en paramedici hier al veel gebruik van. Langzaam rolt dit ook uit in het sociale domein. Het enige dat ik wil voorkomen, is dat huisartsen overspoeld raken en er daarom niets meer mee doen. Naar mijn idee zouden we er nog veel meer mee kunnen, maar we moeten goed kijken naar wie communiceert met wie, om te voorkomen dat je informatie ontvangt die niet voor jou bestemd is of dat je te veel informatie krijgt.”

Stip op de horizon

“Mijn stip op de horizon is om nog meer samen te doen met de bewoners. Dat zou ik heel mooi vinden. Hoe? Dat weet ik nog niet. Dat is iets wat we in co-creatie moeten uitzoeken. Het lijkt mij fantastisch als bewoners ook een vast onderdeel vormen van de werkgroepen. En mogelijk dan zo ook digitaal via Doctolib Siilo kunnen communiceren in de werkgroep.”

“Digitaal kunnen communiceren met je hulp- of zorgverlener is volop in ontwikkeling. Het is alleen een uitdaging om te zorgen dat je dit onder controle houdt. De vragen van bewoners zijn eindeloos. We zien dat ook in de huisartsenpraktijk, waar het e‑consult aan de ene kant een zegen is, maar ook een extra belasting kan worden. De kans bestaat dat het uit de hand loopt en je het niet meer onder controle hebt.”

“Verder zou het fijn zijn als iedereen die betrokken is bij een patiënt, ook kan zien wie dat allemaal zijn. Hoe kunnen we daar een digitale oplossing voor bedenken? Er zullen vast nog wel een heleboel nieuwe ideeën komen. We horen ook graag van Doctolib Siilo welke mogelijke oplossingen zij zien.”